Teo tinh hoàn có phải vô sinh hiếm muộn?

Teo tinh hoàn là gì?

Tinh hoàn là bộ phận tập trung những tế bào mầm cơ bản có nhiệm vụ sản sinh tinh trùng và tế bào Leydig (có nhiệm vụ sản xuất hormone testosterone) quyết định giới tính nam. Teo tinh hoàn là tình trạng một bên tinh hoàn nhỏ dần so với bên kia hoặc tinh hoàn cả 2 bên đều nhỏ dần đi.

Bình thường, tinh hoàn sẽ có kích thước trung bình khoảng 4,5cm chiều dài và 2,5 cm chiều rộng, nặng khoảng 20g. Bên ngoài tinh hoàn sẽ được bao bọc bởi một lớp vỏ xơ dày, trắng và không có độ đàn hồi. Khi kích thước của tinh hoàn không đạt được thông số như kích thước trung bình kể trên thì rất có thể bạn đã mắc phải chứng teo tinh hoàn.

Teo tinh hoàn tuy không phải là một bệnh lý nam khoa phổ biến nhưng cũng không phải là một bệnh lý hiếm gặp. Bất kỳ nam giới nào trong độ tuổi sinh sản cũng đều có nguy cơ mắc phải bệnh lý này và đây cũng là nguyên nhân của vô sinh hiếm muộn ở nam giới, do đó sự chủ quan và coi thường bệnh lý là vô cùng nguy hiểm.

Nguyên nhân teo tinh hoàn là gì?

1.Teo tinh hoàn, biến chứng của bệnh quai bị

Có nhiều nguyên nhân gây teo tinh hoàn. Hay gặp nhất là các trường hợp biến chứng viêm tinh hoàn khi bệnh nhân mắc quai bị. Khi đó, tinh hoàn thường sưng to, sau đó bị xơ và teo nhỏ.

Viêm tinh hoàn do quai bị hay gặp nhất ở lứa tuổi dậy thì và thanh thiếu niên mới trưởng thành. Đặc điểm nổi bật của viêm tinh hoàn là thường xảy ra một bên (ít gặp viêm 2 bên), tinh hoàn sưng to, đau, mật độ chắc, da bìu bị phù nề, căng, bóng, đỏ. Bệnh nhân cũng có thể bị viêm mào tinh hoàn, viêm thừng tinh hoàn, tràn dịch màng tinh hoàn, viêm tuỵ, viêm não, màng não...

Để đánh giá bệnh nhân có bị biến chứng teo tinh hoàn hay không thì cần được theo dõi chặt chẽ sau này. Thường ở nam giới sưng đau tinh hoàn xảy ra khi cơn sốt trở lại sau sốt sưng mang tai từ 5-7 ngày. 70% bệnh nhân sưng một bên, chỉ có 30% sưng đau hai bên tinh hoàn với kích thước to gấp 2-3 lần bình thường và trong vòng một tuần là hết sưng. Với nam giới sưng tinh hoàn 2 bên thì nguy cơ vô sinh cao hơn.

2. Tinh hoàn bên to bên nhỏ là do bệnh lý

Tinh hoàn bên to bên nhỏ là do bệnh lý gây ra thì nam giới tuyệt đối không được chủ quan. Bởi liên quan đến bệnh lý là vô cùng nguy hiểm, vừa khó điều trị dứt điểm, mà các triệu chứng cũng diễn biến phức tạp. Nếu không cẩn thận, căn bệnh này còn để lại nhiều biến chứng khó lường là nguyên nhân vô sinh hiếm muộn.

Viêm tinh hoàn

Viêm là bệnh nhiễm trùng gây đau và viêm ở tinh hoàn do siêu vi khuẩn hoặc vi khuẩn.

Một số nguyên nhân phổ biến của viêm bao gồm: Chlamydia, bệnh lậu, vi khuẩn đường ruột di chuyển lên đường sinh sản sau khi giao hợp qua đường hậu môn, nhiễm trùng đường tiết niệu (UTIs), phẫu thuật trên đường tiết niệu, sử dụng ống thông, ...

Bệnh tật

Một số bệnh hoặc nhiễm trùng có thể làm tăng nguy cơ teo tinh hoàn, bao gồm quai bị và HIV. Một số phương pháp điều trị có thể đảo ngược việc teo, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của sự co lại tinh hoàn.

Xoắn tinh hoàn

Xoắn tinh hoàn xảy ra nếu tinh hoàn quay, xoắn dây tinh trùng nối các tinh hoàn với phần còn lại của đường sinh dục. Ngoài đau và sưng, dây xoắn làm mất máu đến tinh hoàn. Nếu người bị không được điều trị kịp thời, gây mất oxy và lưu lượng máu có thể dẫn đến teo tinh hoàn vĩnh viễn.

Giãn tĩnh mạch tinh (Varicocele)

Varicocele khiến các tĩnh mạch chạy qua bìu được mở rộng. Varicocele thường chỉ xảy ra ở phía bên trái. Trong nhiều trường hợp, người bị có thể không nhận ra rằng họ có varicocele, vì nó có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, họ có thể nhận thấy rằng tinh hoàn trái xuất hiện nhỏ hơn bình thường.

Ung thư tinh hoàn

Trong một số ít trường hợp, ung thư tinh hoàn có thể gây teo tinh hoàn. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, tuổi trung bình để chẩn đoán ung thư tinh hoàn là 33.

Trong khi ung thư tinh hoàn có xu hướng ảnh hưởng đến người đàn ông trẻ tuổi, nếu phát hiện sớm thì nó có thể điều trị.

Lạm dụng rượu, bia

Thường xuyên tiêu thụ quá nhiều rượu có thể làm giảm nồng độ testosterone. Uống rượu quá mức cũng có thể gây tổn thương mô tinh hoàn, có thể dẫn đến teo tinh hoàn.

3. Nguyên nhân teo tinh hoàn một bên do yếu tố sinh lý

Nguyên nhân teo tinh hoàn một bên do yếu tố sinh lý thường có mức độ nguy hiểm nhẹ hơn. Tuy nhiên, không vì thế mà nam giới được phép chủ quan. Bạn hãy chủ động trong việc đi thăm khám kịp thời, để được bác sĩ tư vấn nhằm khắc phục căn bệnh càng sớm càng tốt một cách hiệu quả. Cụ thể những nguyên nhân đó là:

Chấn thương: Thường là do nam giới quan hệ tình dục quá mức, vận động sai tư thế,...
Tinh hoàn lạc chỗ: Là tình trạng tinh hoàn chui qua lỗ ống bẹn lọt vào ổ bụng. Cùng với nhiệt độ cao và sự chèn ép của các cơ quan đã khiến cho tinh hoàn không thể hoạt động bình thường và teo dần.
Yếu tố tâm lý: Nam giới nếu bị căng thẳng, stress sẽ phản ứng làm các cơ trơn ở vùng kín co thắt, cản trở máu lưu thông đến tinh hoàn và dần dần khiến tinh hoàn teo nhỏ.
Sự mất cân bằng của hoormon: Sự mất cân bằng nội tiết đôi khi có thể gây teo tinh hoàn. Nếu cơ thể được thúc đẩy để sản xuất ít testosterone, tinh hoàn có thể bắt đầu co lại. Một số nguyên nhân tiềm ẩn gây mất cân bằng nội tiết tố làm ức chế sản xuất testosterone bao gồm: Liệu pháp thay thế testosterone, Dùng estrogen (hóc môn sinh dục nữ),...

Ngoài ra, nguyên nhân gây ra bệnh teo tinh hoàn còn do:

Tuổi : Theo thời gian, tinh hoàn có thể sẽ bắt đầu co lại. Đây là một quá trình tự nhiên, vì cơ thể sản xuất ít testosterone hoặc tinh trùng hơn sau những năm sinh sản cao điểm.
Hóa chất: Với những chất hóa học độc hại từ quân địch. Hoặc nam giới ngày nay làm trong môi trường chứa nhiều hóa chất độc hại sẽ gây nên bệnh vô sinh nam

Và đây cũng có thể là một trong những nguyên nhân vô sinh phổ biến ở nam giới

Tác hại của teo tinh hoàn

Những tác hại nguy hiểm của bệnh teo tinh hoàn là gì? Tinh hoàn bị teo sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến một trong hai hoặc cả hai loại tế bào mầm cơ bản đó là: Tinh trùng và tế bào sản xuất testostone. Do đó, nguy cơ vô sinh – hiếm muộn, rối loạn hormone giới tính xảy ra rất cao. Cụ thể là:

1.Rối loạn hormone giới tính

Khi bị teo tinh hoàn đồng nghĩa với việc chức năng tinh hoàn cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí không còn hoạt động được.

Điều này có nghĩa việc sản xuất và điều tiết hormone quy định của nam giới là testosterone cũng không còn, dẫn đến nam giới ngày càng bị nữ tính hóa.

2. Suy giảm chức năng sinh dục

Đây là tình trạng mà nam giới bị teo tinh hoàn sẽ không thể tránh khỏi. Tinh hoàn teo đồng nghĩa với việc nội tiết tố nam Testosterone cũng suy giảm, nam giới không còn ham muốn tình dục như trước.

3. Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Tinh hoàn có vấn đề thì quá trình sản xuất tinh trùng cũng bị ảnh hưởng, số lượng tinh trùng bị suy giảm, chất lượng tinh trùng không được khỏe mạnh nên quá trình thụ thai sẽ rất khó thành công. Tinh trùng không đủ mạnh và khỏe để di chuyển gặp được trứng trong tử cung của nữ giới.

4. Gây vô sinh – hiếm muộn

Một số trường hợp nam giới bị teo tinh hoàn đồng nghĩa với việc tinh trùng chết, hoàn toàn không còn khả năng thụ thai như thông thường.

5. Ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình

Nam giới bị teo một hoặc 2 bên tinh hoàn nếu không sớm điều trị, lâu dần sẽ lãnh cảm chuyện yêu, tinh trùng loãng, khó có con,... chính những điều này dẫn đến tâm lý bất ổn, dễ cáu gắt, nóng giận, không vừa ý mọi chuyện,... vợ chồng không thông cảm cho nhau, không có tiếng nói chung, nguy cơ đổ vỡ rất cao.

Teo tinh hoàn có quan hệ tình dục và có con được không?

Không phải teo tinh hoàn đồng nghĩa với vô sinh. Khi tinh hoàn teo, tế bào sinh tinh ít đi, không sản sinh được tinh trùng, đồng thời lượng testosterone cũng bị giảm đáng kể, từ đó ảnh hưởng đến khả năng quan hệ tình dục và sinh sản của nam giới. Ngoài ra, teo tinh hoàn còn ảnh hưởng đến cơ bắp và xương, làm cho cơ thể tăng cân, thay đổi tính tình,…

Nhiều người cho rằng không có tinh trùng do teo tinh hoàn thường là “bản án tử” cho khả năng làm cha của nam giới và không ít cặp vợ chồng rơi vào tình trạng tuyệt vọng. Thực tế cho thấy, teo tinh hoàn cả 2 bên là nguyên nhân dẫn đến vô sinh hiếm muộn và giảm khả năng tình dục, nhưng nếu chỉ teo một bên thì khả năng có con vẫn rất cao.

Teo tinh hoàn có thể quan hệ tình dục bình thường

Tinh hoàn đảm nhận vai trò quan trọng trong việc bài tiết hóc môn sinh dục nam, điều khiển các hoạt động của hệ sinh dục và nhu cầu sinh lý của nam giới. Khi tinh hoàn bị ảnh hưởng, chấn thương đặc biệt là teo tinh hoàn sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến nhu cầu và khả năng tình dục của nam giới.

Nam giới bị teo 1 bên tinh hoàn hoặc phải cắt bỏ một bên tinh hoàn thì tinh hoàn còn lại vẫn có thể đảm bảo hoạt động tình dục cũng như khả năng sinh sản. Do đó, nam giới vẫn có thể quan hệ tình dục được nếu tinh hoàn bị teo, tuy nhiên cần điều trị sớm và tích cực.

Trong trường hợp, cả 2 bên tinh hoàn đều bị teo thì chức năng sinh lý sẽ bị suy giảm rất nhiều. Nam giới cũng cảm thấy thiếu tự tin trong chuyện gối chăn khiến đời sống tình dục bị ảnh hưởng rất nhiều.

Làm sao nhận biết bị teo tinh hoàn?

Dấu hiệu vô sinh ở nam giới - Đừng chủ quan

Các dấu hiệu teo tinh hoàn ở nam giới đó là gì? Rất nhiều chuyên gia y khoa cho biết, để tìm được phương thuốc chữa tinh hoàn bị teo hiệu quả thì những triệu chứng ban đầu của bệnh cần phải được nắm rõ một cách chi tiết và cụ thể nhất. Vì thế, yêu cầu người bệnh phải hết sức lưu ý đến những hiện tượng bất thường của cơ thể.

Khi bệnh teo tinh hoàn khi đã xuất hiện, sẽ có những dịch chuyển từ từ, nó sẽ chẳng đến đường đột như các bệnh lý khác. Bên cạnh đó, bệnh này “an cư” đến một thời gian dài mới dẫn đến những trạng thái nặng hơn. Vì thế, cần chú ý đến những dấu hiệu khiến tinh hoàn bị teo như sau:

Nhận biết đầu tiên về kích thước của tinh hoàn, đó là sự nhỏ đi của một hoặc cả 2 bên đều nhỏ. Bạn có thể bị teo tinh hoàn một bên như teo tinh hoàn phải hoặc trái nhưng cũng có thể bị teo tinh hoàn 2 bên.
Nguyên nhân thứ hai là do tiến hành quan hệ tinh dục đã lâu ngày mà chưa có con. Lý do, khi kích thước tinh hoàn ngày teo, gây nên sự ảnh hưởng chất lượng của tinh dịch, do đó làm cho số lượng và chất lượng của tinh hoàn cũng kém đi, vì thế tỷ lệ thụ thai thấp.

Tinh hoàn bị teo, tác động đến việc leydig suy giảm, cùng với đó nồng độ testosterone chịu sự gây sức ép không có lợi. Lượng testosterone lại ảnh hưởng trực tiếp đến những ham muốn thụ thai của đôi trai gái.

Điều trị teo tinh hoàn

Teo tinh hoàn là căn bệnh khó chữa, ảnh hưởng đến khả năng tình dục, tỷ lệ hiếm muộn cao, tuy nhiên vẫn còn cơ hội chữa khỏi nếu phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.

Điều trị teo tinh hoàn cần căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh. Hiện nay, với những trường hợp teo tinh hoàn, các bác sĩ chuyên khoa có thể dùng thuốc kích tinh hoàn to lên, sau đó tiếp tục quá trình kích để tinh hoàn sinh tinh trùng, nuôi dưỡng tinh trùng đủ số lượng và chất lượng để có thể thụ tinh,…

Điều trị teo tinh hoàn là cả một chặng đường dài và đòi hỏi người bệnh phải kiên trì và hợp tác tốt với bác sĩ. Khi bị teo tinh hoàn, chế độ ăn uống hầu như không giúp ích được gì nên quan niệm “ăn gì bổ nấy” như ăn tinh hoàn dê, ngẩu pín bò,…sẽ không có tác dụng.

Điều trị teo tinh hoàn là quá trình khó khăn chính vì thế, ngay từ nhỏ, cha mẹ cần chăm sóc bộ phận sinh dục của con thật kỹ. Nếu phát hiện các bất thường ở bộ phận sinh dục của con thì nên đưa con đi khám chuyên khoa để được điều trị sớm. Khi bé trai bị quai bị cần chăm sóc đúng cách để tránh biến chứng viêm tinh hoàn khiến cho tinh hoàn bị teo dần là nguyên nhân vô sinh hiếm muộn khi trưởng thành.

Hỗ trợ điều trị bằng chế độ ăn

Thực phẩm có chứa nhiều vitamin C

Những thực phẩm giàu vitamin C như: đu đủ, dứa, súp lơ, cam,... Vitamin C có tác dụng ngăn chặn sự xâm nhập của các loại virus và vi khuẩn hơn nữa còn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc sản sinh ra interferon là một loại protein có khả năng tiêu diệt virus gây bệnh.

Ăn nhiều tỏi

Tỏi chứa nhiều acillin, đây là chất có tác dụng hạn chế sự phát triển của virut gây bệnh. Do đó, tỏi có tính sát khuẩn và chống viêm cao nên có thể hạn chế được sự phát triển của bệnh cũng như có thể phòng tránh bệnh.

Rau xanh

Ngoài ra, nam giới cũng nên bổ sung cho cơ thể nhiều các loại rau xanh, quả tươi giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.

Các thực phẩm giàu protein

Và ăn nhiều các thực phẩm giàu protein như thịt nạc, thịt gia cầm, sữa, các loại thực phẩm chứa nhiều axit amin,... Đây là những thực phẩm có tác dụng tăng cường hormone và giãn nở mạch máu đây là những thực phẩm giúp nam giới cải thiện kích thước cậu bé.

Phòng tránh teo tinh hoàn như thế nào?

Phòng tránh bệnh teo tinh hoàn hiệu quả bằng cách nào? Thực tế, rất nhiều nam giới không biết cách chăm sóc bộ phận sinh dục của mình cũng như phòng tránh bệnh lý nam khoa.

1. Thường xuyên tập thể dục thể thao

Duy trì chế độ tập luyện thường xuyên để tăng cường sức khỏe tổng thể, giúp bộ máy sinh dục được dẻo dai hơn.

Việc tập luyện thể dục thể thao thường xuyên sẽ giúp lưu thông khí huyết, cơ bắp dẻo dai, thân thể cường tráng hơn, tinh hoàn được bổ sung nhanh và đủ lượng máu cần thiết để duy trì các hoạt động sinh lý thông thường.

2. Chế độ dinh dưỡng hợp lý:

Ưu tiên tiêu thụ các thực phẩm giàu protein như: thịt nạc, thịt gia cầm, cá ngừ, cá hồi, phô mai,... mầm lúa mì và các thực phẩm giàu arginine – axit amin có tác dụng tăng cường hoóc môn, làm giãn nở mạch máu, giúp cải thiện kích thước của cậu nhỏ.

3. Không sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, caffeine.

Các chất này sẽ gây tụt huyết áp, rối loạn chức năng của cậu nhỏ, làm cậu nhỏ bị suy dinh dưỡng. Đặc biệt nicotin trong thuốc lá sẽ ảnh hưởng xấu trực tiếp đến sự cương cứng và tốc độ lưu thông máu đến cậu nhỏ.

4. Lối sống lành mạnh

Hạn chế hoặc loại bỏ các thói quen xấu, không lành mạnh đối với dương vật như: không nên thủ dâm liên tục, không nên vận động hay dùng lực quá mạnh gây tổn thương cho cậu nhỏ, không thả rông dương vật khi chơi thể thao, không đặt laptop lên đùi khi sử dụng,...

Như vậy, thông qua nội dung trong bài, nam giới đã biết teo tinh hoàn là gì, nguyên nhân và triệu chứng, tác hại cũng như cách phòng tránh bệnh rồi đúng không? Vì lẽ đó, ngay khi phát hiện các dấu hiệu teo một hoặc hai bên tinh hoàn, bạn nên chủ động đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay để có phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.