Nguyên nhân và cách chữa nấc cho trẻ sơ sinh

Nấc cụt ở trẻ sơ sinh là tình trạng khá phổ biến. Điều này không gây nguy hiểm nhưng khiến nhiều bố mẹ lo lắng khi thấy con thường xuyên nấc cụt. Hiểu được nguyên nhân và cách phòng ngừa sẽ giúp bố mẹ dễ dàng hơn trong việc chăm sóc bé.

Nguyên nhân nấc cụt ở trẻ

Trào ngược dạ dày thực quản

Tình trạng này xảy ra khi bé có cơ vòng thực quản dưới phát triển chưa hoàn thiện. 

Cơ vòng thực quản là bộ phận nằm giữa thực quản và dạ dày, có tác dụng ngăn thức ăn từ dạ dày di chuyển ngược lên thực quản. Các tế bào thần kinh bị tác động bởi sự trào ngược thức ăn và axit trong dạ dày dẫn đến làm rung cơ hoành và nấc cụt.

Cho con bú quá no

Việc bé bú quá no có thể làm cho dạ dày to và giãn ra. Sự giãn nở đột ngột của khoang bụng làm co thắt cơ hoành khiến bé dễ bị nấc cụt.

Nuốt nhiều khí vào bụng

Nếu con bú bình, bé có thể nuốt không khí quá nhiều vì sữa trong bình chảy nhanh hơn so với bú mẹ. Bé nuốt quá nhiều không khí cũng khiến dạ dày to và giãn ra. Việc cho bé bú bằng bình quá no có thể khiến trẻ dễ bị nấc cụt và dễ nổi cáu.

Dị ứng

Bé có thể dị ứng với protein trong sữa công thức hoặc thậm chí sữa mẹ, dẫn đến viêm thực quản. Điều này có thể làm bé bị nấc cụt. Ngoài ra, bé bú mẹ cũng có thể dị ứng với những thực phẩm do mẹ ăn.

Hen suyễn

Nếu con bị hen, các ống phế quản phổi sẽ bị viêm làm hạn chế luồng không khí vào phổi. Sự thiếu hơi này khiến bé thở khò khè dẫn đến cơ hoành bị co thắt. Kết quả là bé bị nấc cụt.

Giảm nhiệt độ cơ thể

Đôi khi sự giảm nhiệt độ có thể làm các cơ của bé co lại, trong đó có cơ hoành. Điều này làm bé nấc cụt. Nếu thấy bé xuất hiện tình trạng này, bạn không nên lo lắng quá. Lúc này, bạn cần bình tĩnh và hiểu rõ nguyên nhân để giải quyết những cơn nấc này.

Hít phải khí ô nhiễm

Hệ hô hấp của trẻ sơ sinh phát triển chưa hoàn chỉnh. Khi hít phải khói, mùi ô nhiễm hay mùi quá gắt, bé sẽ dễ bị ho hơn. Việc bé ho quá nhiều khiến cơ hoành bị tổn thương sẽ dẫn đến nấc.

Cách chữa nấc cụt ở trẻ sơ sinh dễ thực hiện

Nấc cụt là hiện tượng dễ gặp ở trẻ sơ sinh, tuy nhiên nếu trẻ sơ sinh bị nấc cụt nhiều, kéo dài sẽ gây ra các biến chứng như trẻ nôn, trớ, sặc sữa khi đang bú, mệt mỏi, quấy khóc… Để trị nấc cho trẻ, bố mẹ có thể áp dụng các cách, mẹo trị nấc sau:

Sử dụng núm vú giả

Nấc cụt không phải chỉ xảy ra khi bé bú, khi trẻ chơi đùa hiện tượng này vẫn có thể xảy. Mẹ hãy cho bé ngậm núm vú giả sẽ có tác dụng giúp cơ hoành được thư giãn, hạn chế các cơn nấc xuất hiện ở trẻ. 

Để con tự ngừng nấc

Nếu bé nấc ít, mẹ có thể để con tự dừng lại các cơn nấc của mình bằng cách để trẻ nghỉ ngơi, không tác động, can thiệp vào trẻ. 

Lưu ý:

• Phương pháp này chỉ áp dụng khi con nấc ít, tiếng nấc không to. Nếu sau 5 phút bé vẫn nấc, mẹ nên áp dụng các cách chữa nấc khác cho trẻ.
• Mẹ phải đảm bảo trẻ đẻ nghỉ ngơi tốt nhất, nhiệt độ cơ thể ổn định, ấm bé mới có thể nhanh hết nấc. 

Massage lưng cho trẻ

Đây là cách có thể giải quyết trực tiếp những cơn nấc cụt ở trẻ sơ sinh. Đặt bé ngồi thẳng hoặc nằm trên bụng rồi nhẹ nhàng xoa lưng theo hình vòng tròn. Nên massage nhẹ nhàng để giúp bé cảm thấy thoải mái.

Để bé ngồi thẳng sau khi bú

Vì có trường hợp là trẻ sơ sinh bị nấc cụt sau khi bú nên người mẹ cần giữ người bé ngồi thẳng khoảng 15 phút sau khi cho bú xong. Việc này giúp cơ hoành của trẻ được thư giãn, giảm khả năng bị nấc.

Chơi cùng trẻ

Mẹ có thể dùng các đồ chơi, trêu đùa trẻ để trẻ phân tâm và cười. Mẹo này giúp bé quên đi cơn nấc, tự hết nấc ngay sau đó.

Cách phòng ngừa cơn nấc cụt ở trẻ

• Hướng dẫn cho bé ăn dặm đúng cách

Theo các bác sĩ, việc cho bé ăn quá nhiều có thể là nguyên nhân trẻ sơ sinh bị nấc cụt. Do đó, không nên cho bé bú bình hay sữa mẹ quá no vì điều này sẽ làm ảnh hưởng dạ dày nghiêm trọng. Ngoài ra, cần lưu ý những điều sau đây khi cho trẻ ăn:

• Nên cho bé ăn nhiều bữa nhỏ trong thời gian ngắn hơn là nhồi nhét bé ăn một lần. Điều này sẽ hạn chế nguy cơ khiến bé bị nấc cụt.
• Cho bé bú đúng tư thế để sữa chảy vào dạ dày dễ dàng.
• Nếu con yêu có thể ngồi, hãy cho con vừa ngồi vừa uống sữa. Làm như vậy sẽ đảm bảo thức ăn đi thẳng vào dạ dày mà không có không khí đi vào. Tuy nhiên, bạn cũng đừng quên ngồi phía sau để đỡ lưng bé.
• Nghe nhạc trong lúc ăn cũng có thể khiến bé bị nấc cụt. Ngoài ra, việc điều chỉnh núm vú khi bé ngậm cũng có thể làm giảm lượng không khí đi vào dạ dày. Khi cho con bú, phải đảm bảo miệng bé ngậm kín toàn bộ núm vú.
• Thường xuyên vệ sinh núm vú để loại bỏ những bã sữa khô còn sót lại. Nếu quá trình bé bú bị gián đoạn, vô tình bé sẽ nuốt nhiều không khí vào bụng khiến bé bị nấc cụt.
• Không được để bé ngủ khi đang bú bình. Khác với bú mẹ, bú bình làm lượng sữa bé bú vào nhiều hơn. Đây cũng được xem là một trong những nguyên nhân dẫn đến nấc cụt.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ

Khi bé bị trào ngược dạ dày thực quản

Nếu con bạn có những cơn nấc kinh niên và luôn ợ hơi ra chất lỏng, đây có thể là triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản thường kèm theo các triệu chứng khác bao gồm: cáu kỉnh, cong lưng và khóc vài phút sau khi ăn. Nếu bé có những dấu hiệu trên, hãy đưa bé đến bác sĩ khám ngay.

Bé bị nấc cụt trong khi ngủ hoặc bú

Trẻ sơ sinh có thể nấc cụt một lát, nhưng nếu bé nấc trong khi bú, ngủ hoặc chơi, tốt nhất nên đưa bé đi khám. Nấc mạn tính sẽ cản trở mọi hoạt động hàng ngày của bé và khiến bé khó chịu.

Khi cơn nấc cụt kéo dài nhiều ngày, nhiều giờ

Dù là trẻ lớn hay trẻ sơ sinh đều có thể bị nấc cụt trong vài phút hay vài giờ. Nếu bé vẫn cảm thấy thoải mái khi nấc cụt, bạn không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu bé có dấu hiệu bất thường thì điều này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Lúc này, nên quan sát tình trạng nấc cụt ở trẻ xem trẻ có bị thở khò khè không. Nếu có, cần đưa bé đi khám ngay.