Trẻ bị táo bón: Nguyên nhân và cách điều trị

Táo bón là sự giảm số lần bài xuất phân bình thường, kèm theo khó và đau khi bài xuất phân do phân rắn hoặc quá to. Trẻ bị táo bón không phải là một bệnh mà là triệu chứng gặp trong nhiều bệnh khác nhau. Táo bón có thể cấp tính trong vài ngày hoặc kéo dài vài tuần, vài tháng, tái phát nhiều đợt.

Các nguyên nhân trẻ bị táo bón

Trẻ nhịn đi đại tiện

Nhịn đi vệ sinh là nguyên nhân thường thấy ở trẻ nhỏ. Việc nhịn đi cầu quá lâu làm cho phân trở nên khô và cứng khiến cho trẻ có cảm giác đau và rát mỗi lần đi vệ sinh.

Khi thay đổi sữa cho trẻ

Khi chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức hoặc những thức ăn đặc một cách đột ngột cũng gây nên tình trạng táo bón ở trẻ.

Trẻ không được ăn đủ chất xơ


tre-em-bi-tao-bon

Táo bón ở trẻ có thể xảy ra ở trẻ không được cung cấp đầy đủ chất xơ. Các loại thực phẩm giàu chất xơ mà chúng ta ăn hàng ngày như rau củ, trái cây,... sẽ giúp kích thích ruột hoạt động tạo ra các nhu động ruột thường xuyên và đều đặn.

Trẻ bị căng thẳng, stress

Nếu trẻ sống trong một gia đình có không khí căng thẳng, áp lực học tập từ thầy cô, cha mẹ hoặc vấn đề nào đó khiến trẻ bị stress thường có khả năng táo bón khá cao.

Thuốc

Việc sử dụng một số loại thuốc tiêu chảy, thuốc ho có chứa thành phần là codein, thuốc chống động kinh có thể gây nên tình trạng táo bón ở trẻ.

Một số bệnh lý

Một số bệnh lý như nhược giáp, Hirschsprung, Down, tiểu đường, rối loạn điện giải trong máu, ngộ độc chì mạn tính, chậm phát triển, bại liệt, bệnh lý cột sống cũng sẽ làm gì tăng tình trạng táo bón ở trẻ.

Các biện pháp giảm triệu chứng cho trẻ bị táo bón

Cho con uống nhiều nước


dieu-tri-tao-bon-o-tre

Mất nước thường xuyên có thể gây ra tình trạng táo bón ở trẻ em. Để ngăn chặn điều này, bạn phải cho bé uống nhiều nước cũng như giữ nước cho cơ thể. Khi con yêu bị táo bón, bạn có thể thử cải thiện tình hình bằng cách cho con uống một ít nước khoáng có gas.

Một số nghiên cứu cho rằng loại nước này hiệu quả hơn nước lọc trong việc làm giảm táo bón, kể cả táo bón vô căn mạn tính hoặc mắc phải hội chứng ruột kích thích (IBS). Tuy nhiên, đừng sử dụng những loại nước ngọt có gas vì đây là lựa chọn không tốt cho sức khỏe và có thể làm chứng táo bón ở trẻ nhỏ trở nên tồi tệ hơn.

Bổ sung chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan, không lên men

Trẻ nhỏ bị táo bón thường được khuyên nên nạp vào chất xơ nhiều hơn. Điều này là do việc tăng cường chất xơ cho cơ thể sẽ hỗ trợ khả năng vận động của ruột, khiến phân dễ đi qua hơn. Trên thực tế, một đánh giá gần đây cho thấy 77% trường hợp bị táo bón mạn tính có thể cải thiện khá nhiều chỉ nhờ vào việc dung nạp thêm chất xơ.

Tuy nhiên, có một vài ý kiến cho rằng nếu hấp thụ chất xơ quá nhiều có thể khiến tình trạng táo bón trở nên tồi tệ hơn. Tuy chất xơ có thể làm tăng tần suất đi vệ sinh, nhưng không giúp giảm các triệu chứng táo bón khác, ví dụ như phân quá rắn, đau bụng, đầy hơi…

Điều này là do chất xơ mà bạn thêm vào chế độ ăn uống. Có nhiều loại chất xơ khác nhau, nhưng nhìn chung, có 2 loại chất xơ phổ biến:

  • Chất xơ không hòa tan: Có trong cám lúa mì, rau và ngũ cốc. Chất xơ này giúp phân mềm hơn để dễ dàng đi qua đường tiêu hóa.
  • Chất xơ hòa tan: Có trong cám yến mạch, lúa mạch, các loại hạt, đậu lăng và đậu Hà Lan, trái cây và rau quả. Chất xơ này hấp thụ nước và tạo thành một hỗn hợp giống như gel giúp làm mềm phân của bé yêu.

Các nghiên cứu vẫn chưa tìm thấy tác dụng của chất xơ không hòa tan trong điều trị táo bón nhưng chất xơ này lại có thể khiến trẻ mắc phải các vấn đề về ruột gặp gây khó đi vệ sinh hơn. Một số chất xơ hòa tan lên men cũng có thể không hiệu quả trong điều trị táo bón, vì đôi khi chất xơ này còn được lên men bởi loại vi khuẩn trong ruột và làm mất khả năng giữ nước.

Để trị táo bón ở trẻ em, bạn hãy chọn bổ sung chất xơ không lên men vào chế độ ăn uống hàng ngày của bé.

Bổ sung lợi khuẩn

Lợi khuẩn có thể giúp hỗ trợ điều trị táo bón ở trẻ em hiệu quả. Nếu bé gặp vấn đề về đi tiêu, đôi lúc nguyên do đến từ sự mất cân bằng của vi khuẩn đường ruột. Do vậy, bạn có thể cho bé bổ sung lợi khuẩn từ những thực phẩm hay thuốc, chẳng hạn như sữa chua, Yakult, kẹo dẻo lợi khuẩn Huro, Enterogermina…

Mận khô


dieu-tri-tre-bi-tao-bon-erapharmacy

Mận và nước ép mận thường được biết đến như là phương thuốc tự nhiên để trị táo bón. Ngoài chất xơ, mận còn chứa sorbitol nhuận tràng tự nhiên. Thêm vào đó, các nhà khoa học đã nhận định rằng mận khô mang lại tác dụng hiệu quả hơn chất xơ.
Nếu bé yêu bị táo bón, mận khô có thể là giải pháp tự nhiên dễ dàng nhất, bạn chỉ cần cho con dùng khoảng 50g (tương đương gần 7 trái mận) hai lần một ngày.

Cố gắng tránh các món làm từ sữa


Trong một số trường hợp, không dung nạp đường lactose có thể gây táo bón do tình trạng này ảnh hưởng đến chuyển động của ruột. Nếu bạn nghĩ rằng bé mắc phải tình trạng trên thì hãy tạm thời loại bỏ sữa hoặc các sản phẩm từ sữa khỏi chế độ ăn uống của con để xem triệu chứng táo bón có cải thiện không. Tuy nhiên, vẫn phải đảm bảo bé được bổ sung canxi đầy đủ từ những thực phẩm khác

Tuy nghe qua có vẻ khó tin nhưng việc vận động đều đặn có thể giúp hỗ trợ trị táo bón ở trẻ nhỏ cũng như làm giảm các triệu chứng do trong lúc này, ruột của bé có cơ hội được chuyển động. Vì vậy, bạn hãy khuyến khích con vui đùa từ 30 – 60 phút mỗi ngày nhé.

Thiết lập giờ đi vệ sinh đều đặn


Khuyến khích con bạn sử dụng phòng vệ sinh vào những thời điểm thường xuyên trong ngày, đặc biệt là sau bữa ăn và bất cứ khi nào bé cảm thấy muốn đi. Hãy để bé tập ngồi ít nhất 10 phút/lần. Đặt một chiếc ghế đẩu nhỏ dưới chân con bởi tư thế này sẽ hỗ trợ phân đi ra dễ dàng hơn. Riêng đối với trẻ nhỏ, bạn có thể tạo cho bé thói quen đi vệ sinh bằng cách nói: “Đến giờ đi vệ sinh rồi” thay vì hỏi bé có muốn đi vệ sinh hay không.

Sử dụng thuốc làm mềm phân


Thuốc làm mềm phân được nhận định là an toàn cho trẻ em (ví dụ như Duphalac), nhưng bạn nên sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Hai sai lầm phổ biến mà các bậc cha mẹ mắc phải khi cho con uống thuốc làm mềm phân để trị táo bón ở trẻ em là dùng không đủ liều hoặc dừng thuốc quá sớm.

Mát xa bụng cho bé


tri-tao-bon-cho-tre-erapharmacy


Bạn có thể mát xa bụng cho bé theo những bước sau:

  • Bước 1: Làm ấm bàn tay của bạn bằng cách chà xát vào nhau, sau đó dùng dầu mát xa an toàn cho trẻ em và nhỏ vài giọt vào lòng bàn tay
  • Bước 2: Đặt bé nằm ngửa, sử dụng đầu ngón tay, từ từ ấn nhẹ lên bụng bé tạo thành hình chữ U ngược, bắt đầu từ phía dưới bên trái di chuyển lên trên, kéo ngang qua trên rốn, sau đó di chuyển xuống dưới.
  • Bước 3: Lặp lại thao tác này từ 10 – 15 lần, 2 – 3 lần/ngày.

Ngoài cách mát xa này, bạn có thể đặt bé nằm ngửa, nắm 2 chân bé và tạo thành động tác đạp xe. Cách làm này cũng giúp bé đi tiêu tốt.

Bạn luôn duy trì áp dụng các cách trị táo bón ở trên dù bé đã hết táo bón để tình trạng này không tái phát nữa. Hy vọng bé yêu của bạn sẽ không còn kêu khóc mỗi lần đi tiêu nữa và có thể vui chơi cùng gia đình.

No comments